Een terugblik op 2020
Wat een ongekend jaar hebben we achter de rug. Het jaar 2020 bleek een van de meest tumultueuze in de moderne geschiedenis te zijn, gekenmerkt door een aantal historisch ongekende ontwikkelingen. Maar het jaar toonde ook de veerkracht van mensen, instellingen en financiële markten.
De eerste nieuwsberichten over een nieuw virus begon al vroeg in het jaar en de bezorgdheid groeide naarmate meer landen hun eerste gevallen van COVID-19 begonnen te melden. Infecties vermenigvuldigden zich over de hele wereld tot februari, en begin maart, toen de uitbraak werd bestempeld als een pandemie, was het duidelijk dat de crisis bijna elk gebied van ons leven zou treffen. Het voorjaar zou een eerste piek in de gevallen en een wereldwijde economische krimp te zien geven, omdat veel overheden een ‘lock-down’ instelden. Overheden en centrale banken werkten aan het opvangen van de klap, door financiële steun te verlenen aan particulieren en bedrijven en door de rentetarieven aan te passen.
Naast de wereldwijde gezondheidscrisis was er in de zomer in de VS sprake van wijdverbreide civiele onrust, die verband hield met de politie en het rassenrecht. In augustus richtten de Amerikanen zich in dit ongewone jaar meer en meer op de Amerikaanse presidentiële wedloop. Politici, aanhangers en stemgerechtigden worstelden met de uitdagingen van een campagne die soms virtueel werd gevoerd en met een verkiezing in het najaar die een verhoogd niveau van mail-in en ‘early voting’ zou omvatten. Uiteindelijk zouden de resultaten van de verkiezingen tot ver in december door de zittende president worden betwist.
Nu de herfst is overgegaan in de winter, zou 2020 eindigen met zowel verontrustend als erg hoopvol nieuws: weer een piek in de COVID-19 gevallen met als gevolg wederom een ‘lock-down, samen met de eerste leveringen van vaccins.
Voor beleggers werd het jaar gekenmerkt door zeer sterke schommelingen. In maart raakten beleggers volledig in paniek en daalden aandelenkoersen in rap tempo. Eind maart liepen de verliezen op tot -30% voor aandelen van grote ondernemingen tot zelfs -40% voor aandelen met een wat hoger risico. Na de sterke daling was het herstel ook ronduit spectaculair te noemen. In april herstelden de koersen al enorm en ook de maand november liet sterk positieve rendementen aantekenen. De berichtgeving over een goed werkend vaccin maakten beleggers erg hoopvol voor de toekomst.
Zoals gebruikelijk waren er grote verschillen tussen de verschillende aandelencategorieën zichtbaar. In 2020 bleek de aandelencategorie Emerging Small (aandelen van kleine ondernemingen uit de opkomende markten) de best presterende aandelencategorie. Waarde-aandelen uit de volwassen economieën lieten de slechtste prestatie zien met een negatief rendement van -10,77%.
De obligatiemarkten weerspiegelden het extreme gedrag van de aandelen, met een bijna ongekende spreiding van het rendement in de eerste helft van 2020. Risicovolle obligatiecategorieën, zoals high yield – en emerging market obligaties, e.d. verloren in maart meer dan 10% van hun waarde. Over geheel 2020 stegen de obligatiefondsen gemiddeld toch behoorlijk in waarde. Zo steeg het Vanguard Global Credit Bond Fund met 10,59% en het Dimensional Global Core Fixed Income Fund met 6,85% in waarde.
De marktprijzen weerspiegelen snel nieuwe informatie over de toekomst
De sterk fluctuerende markten in het voorjaar en de zomer waren ook een les in hoe de markten nieuwe informatie en veranderingen in de verwachtingen verwerken. Vanaf de piek op 19 februari 2020 daalde aandelen in minder dan vijf weken tijd met 30% of meer in waarde. Wereldwijd raakten beleggers in paniek en verkochten hun aandelen. Dat zien we terug in onderstaande grafiek.
Na de dramatische maanden februari en maart vond er een zeer grote instroom plaats in geldmarktfondsen. Zoals zo vaak is het volgen van je emotie een slechte zaak.
Een belangrijk thema van 2020 was de zogenaamde ontkoppeling tussen de financiële markten en de economie. Hoe konden de aandelenmarkten zich herstellen en nieuwe hoogtepunten bereiken als het economische nieuws zo somber bleef? Het gedrag van de markt suggereert dat beleggers verwachten dat de vaccins er uiteindelijk voor zullen zorgen dat de economie terug zal keren naar meer normale omstandigheden.
Rente
In 2020 zijn rentes verder gedaald. Zo bedraagt het 3-maands euribor tarief -0,53% en het rendement op een 10-jaars Nederlandse Staatslening -0,55%.
Omdat het aanhouden van spaargeld banken geld kost zien wij dat steeds meer banken een negatieve rente in rekening gaan brengen. Hoe meer spaargeld er wordt aangehouden, des te groter het verlies dat banken leiden. Het zou ons dan ook niet verbazen dat de grens waarboven de banken een negatieve rente in rekening brengen steeds lager komt te liggen.
Vasthouden aan uw plan
Veel nieuwsberichten benadrukten terecht het ongekende karakter van de gezondheidscrisis, de financiële noodmaatregelen en andere buitengewone gebeurtenissen in 2020. Het jaar kende vele “primeurs” en de daaropvolgende jaren zullen ongetwijfeld nog veel meer inluiden. Toch herinneren de resultaten van 2020 ons eraan dat een consistente beleggingsaanpak de beste aanpak is, ongeacht de marktgebeurtenissen die we tegenkomen. Beleggers die stappen hebben gezet door op het moment te reageren, hebben misschien wel kansen gemist. In maart ontvluchtten de beleggers de aandelen- en obligatiemarkten, omdat de geldmarktfondsen in totaal 684 miljard dollar aan instroom hadden. Daarna herstelden de koersen van wereldwijde aandelen en vastrentende waarden. De keuze om al dan niet tijdelijk uit te stappen kan dan ook een kostbare beslissing zijn geweest voor talloze bezorgde beleggers.
Jan de Vries
Jan is founding partner van EBI Capital. Binnen EBI Capital is Jan verantwoordelijk voor de wetenschappelijk onderbouwde beleggingsfilosofie.
jan@ebicapital.nl
06 – 46 44 51 48
Heb je vragen of wil je reageren op dit artikel? Schroom niet om contact met ons op te nemen!