Jaarbericht 2023

Inleiding

Wat was 2023 een bijzonder jaar. Voordat we echter terugblikken op de financiële markten, willen we stil staan bij de verschrikkelijke gebeurtenissen die op meerdere plekken in de wereld plaatsvinden. We kunnen ons niet voorstellen hoe het is om deze gruwelijke misdaden door te maken. De beelden die dagelijks voorbij komen laten niemand onberoerd. We mogen gezegend zijn dat we in een vrij en vredig land mogen wonen.

De inflatie in 2023

De inflatie in 2023 begon met 7,6% op een hoog niveau. Pas na de zomermaanden bereikte de inflatie een niveau onder de – door de ECB gewenste – grens van 2%. Met name de onverwacht lage inflatie in de laatste maanden van 2023 droeg bij aan een sterke daling van de rente.

De gemiddelde CPI inflatie in Nederland in 2023 was 3.9%.

Bij een gemiddelde jaarlijkse inflatie van 3.93% neemt de koopkracht van je vermogen met 50% af binnen een periode van 18 jaar.

Rente

Nadat 2022 een ronduit spectaculaire stijging van de rente liet zien, bewoog de rente zich in 2023 rustiger. Al was de sterke daling dat zich de laatste maanden afspeelde bijzonder te noemen. 

Inverse Yield Curve

Wat zo bijzonder is aan de rente is de zogenaamde inverse yield curve.

Een inverse rendementscurve is een financieel fenomeen dat plaatsvindt wanneer de rente op kortlopende staatsobligaties hoger is dan de rente op langlopende staatsobligaties. Normaal gesproken verwachten beleggers een hogere rente voor langlopende leningen, omdat ze hun geld voor een langere periode uitlenen en dus meer risico lopen. Wanneer dit patroon omkeert, en de kortlopende rentetarieven hoger zijn dan de langlopende, noemen we dit een inverse rendementscurve.

De mogelijke gevolgen van een omgekeerde rendementscurve kunnen zijn:

1. Economische Recessie: Historisch gezien is een omgekeerde rendementscurve vaak een voorbode van een economische recessie. Beleggers kunnen het als een teken zien dat de economische groei vertraagt, omdat zij op de korte termijn een hoger rendement eisen dan op de lange termijn.
2. Veranderend Beleggersgedrag: Sommige beleggers kunnen risicovollere beleggingen vermijden en zich richten op veiligere opties.
3. Invloed op Kredietverstrekking: Banken kunnen minder geneigd zijn om geld uit te lenen, omdat hun winstmarges (het verschil tussen wat ze betalen voor kortlopende deposito’s en wat ze verdienen aan langlopende leningen) afnemen. Dit kan de kredietverlening aan zowel bedrijven als particulieren beïnvloeden.
4. Monetair Beleid: Centrale banken kunnen reageren op een omgekeerde rendementscurve door hun monetaire beleid aan te passen, bijvoorbeeld door rentetarieven te verlagen in een poging de economie te stimuleren.

Het is echter belangrijk om op te merken dat een omgekeerde rendementscurve niet altijd een recessie veroorzaakt en dat er ook andere economische factoren kunnen meespelen. Het is een indicator die door beleggers en beleidsmakers nauwlettend in de gaten wordt gehouden als onderdeel van een bredere economische analyse.

Hieronder hebben we een grafiek weergegeven dat verschil tussen de 10-jaars en 2-jaar rente laat zien sinds 2005.

Aandelen: positeve rendementen

Alle aandelencategorieën behaalden in 2023 een positief rendement. Technologieaandelen behoorden in 2023 tot de grote winnaars en poetsten daarmee hun verliezen van 2022 weg. Veel van de winst kan worden toegeschreven aan slechts een handjevol bedrijven die ook wel de ‘Magnificent 7’ worden genoemd.

Nvidia voerde hen aan dankzij sterke chipverkopen door de toenemende interesse in kunstmatige intelligentie. De waarderingen van deze zeven aandelen bleven hoog, met een gezamenlijke price-to-book (p/b) ratio van 12,71. Hierdoor is de p/b van de Nasdaq gestegen naar 5,83. De waarderingen van andere belangrijke indices liggen veel lager. Zo bedraagt de p/b van de MSCI All Country World IMI Index nog niet de helft van de Nasdaq, terwijl waarderingen in het VK en Europa onder de 2 liggen. Hoewel aandelenbeleggers ongerust kunnen raken van de hoge waarderingen, zijn ze het gevolg van slechts een handjevol aandelen. 

De prestaties van de Magnificent 7 lijken moeilijk vol te houden en resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. In plaats van extra blootstelling aan deze mega-aandelen, doen beleggers er wellicht beter aan om hun portfolio meer te spreiden en zich te richten op bedrijven die in de (nabije) toekomst aan de top kunnen komen.

Binnen de obligatiemarkt herstelden obligaties zich, nadat deze in 2022 nog het laagste rendement in jaren neerzetten. Alle obligatiecategorieën lieten in 2023 een positief rendement optekenen.