Ons Feilbare Denken
Zijn onderzoeken, begeleid met allerlei voorbeelden en anekdotes, tonen aan dat onze geest allesbehalve rationeel en snel afgeleid is en uiterst grillig werkt. Hij onderscheidt in ons denkproces wat hij noemt systeem 1 en systeem 2. Waar systeem 1 intuïtief, snel en gemakzuchtig werkt, werkt systeem 2 rationeel, reflectief, met argumenten en bereid om langer na te denken. Alleen is systeem 2 daarnaast ook een beetje lui en geneigd systeem 1 te volgen. Hierdoor zijn we geneigd de logica opzij te zetten en vooringenomen en soms impulsieve beslissingen te nemen.
Een voor beleggers relevante, irrationele economisch eigenschap is de afkeer van verlies, één van de belangrijkste oorzaken waardoor onze banken en overheden momenteel in de problemen verkeren. Ze weigeren gewoon om het op het oog zo logische (en zekere) verlies op bijvoorbeeld Griekse staatsleningen af te schrijven. Deze minder goede eigenschap kost beleggers veel geld. Statistisch gezien treden er vaker koersstijgingen dan dalingen op maar de pijn van het koersverlies voelt veel groter dan het plezier van een koersstijging. Daarom zouden beleggers er veel beter aan doen minder vaak naar hun portefeuille te kijken. Hiermee voorkomen ze ook dat zij impulsief handelen met als gevolg een verkeerde timing, beroerde in- én uitstap momenten hetgeen het rendement op lange termijn desastreus beïnvloedt.
Het bovenstaande is voor ons bij EBI Capital een goede reden om bij ons beleggingsbeleid gebruik te maken van puur wetenschappelijke inzichten (m.n. het Fama/ French Drie Factor Model), passief beheerde portefeuilles (i.t.t. actief beheerde portefeuilles en beleggingsfondsen) en er zo voor te zorgen dat ons systeem 1 brein niet met ons op de loop gaat.
Kahneman geeft over deze laatste aanpak nog een pakkend voorbeeld waarbij verscheidende onderzoeken hebben aangetoond dat menselijke beslissers minder goed zijn dan voorspellende formules, zelfs wanneer ze de score van een succesvolle formule in handen hebben omdat deze mensen het gevoel hebben de score (en de formule) toch te kunnen verbeteren omdat ze menen over aanvullende informatie te beschikken. De praktijk wijst uit dat dit zelden het geval is. Financieel directeuren schatten de beurskoers van hun bedrijf, zeker op korte termijn, totaal verkeerd in en actieve fondsbeheerders denken zonder uitzondering dat zij in staat zijn betere resultaten te behalen dan de markt. Inmiddels heeft de wetenschap aangetoond dat dit maar zelden het geval is, zeker op de lange termijn.
Daniel Kahneman
Ons Feilbare Denke
ISBN: 9789047000600
Jan de Vries
Jan is founding partner van EBI Capital. Binnen EBI Capital is Jan verantwoordelijk voor de wetenschappelijk onderbouwde beleggingsfilosofie.
jan@ebicapital.nl
06 – 46 44 51 48
Heb je vragen of wil je reageren op dit artikel? Schroom niet om contact met ons op te nemen!