Koffiedik kijken
Beleggers hebben de neiging aan het einde van het jaar terug te blikken op de afgelopen 12 maanden en te speculeren over wat hen het komende jaar mogelijk te wachten staat. De media zijn zich bewust van deze honger aan speculatie en voeden de markt maar al te graag met artikelen waarin voorspellingen worden gedaan. Het is leuk om deze artikelen te lezen, maar het is nog veel leuker om ze een jaar later weer te lezen.
In januari 2017 meldde een mediakanaal dat Wall Street strategen sinds 2005 niet meer zo pessimistisch waren geweest over aandelen. De consensusvoorspelling voor de S&P 500 was een stijging van ongeveer 4% in 2017. De afzonderlijke voorspellingen van de 16 analisten die in het bericht werden genoemd, varieerden van slechts 1,3% tot wel 10,1%.1 Wat is er van die voorspellingen terechtgekomen?
Midden december, ongeveer een jaar nadat deze voorspellingen waren gepubliceerd, was de S&P 500 bijna 19% gestegen over het betreffende kalenderjaar. Dit was het negende jaar op rij dat de Amerikaanse aandelenmarkt winst boekte en het zou wel eens het beste jaar sinds 2013 kunnen worden. Waarom klopten de voorspellingen niet? Er waren begin 2017 zeker overtuigende argumenten die dwongen tot voorzichtigheid. Een analist die afgelopen januari door de The New York Times werd geciteerd, zei dat de portefeuilles van beleggers sinds 1999 niet meer zo risicovol waren geweest.2 De aandelenprijzen waren op een historisch hoogtepunt, merkte de analist op, terwijl de rente steeg, de nieuwe regering in Washington voor veel onzekerheid zorgde, er verkiezingen aankwamen in Nederland, Frankrijk, Duitsland en Japan, en er vanuit Noord-Korea wapengekletter klonk.
In Australië waren de economen net zo voorzichtig. In een enquête gepubliceerd in december 2016 noemden analisten het beleid van de regering-Trump, de Chinese vraag naar grondstoffen en de ontwikkeling van de lokale vastgoedmarkt als onzekere factoren voor Australië.3 De algemene opvatting was dat er op de lokale aandelenmarkt vlakke tot bescheiden winsten zouden worden geboekt, dat de Australische dollar langzaam zou dalen en de lokale rentetarieven stabiel zouden blijven. De resultaten waren wat dat betreft gemengd.Het totaalrendement van de S&P/ASX 300 tot midden december was ongeveer 10%, de Australische dollar noteerde zelfs hoger over het gehele jaar gezien, terwijl het basisrentetarief onveranderd bleef op 1,5%.
In het Verenigd Koninkrijk bereikte de FTSE-100-index begin 2017 opeenvolgende recordhoogten en in sommige kringen heerste de opvatting, zoals verwoord door de Britse krant The Telegraph, dat dit niet kon voortduren gezien de twijfels over het Brexit-proces en de aankomende Europese verkiezingen.4 Bijna een jaar later, en na in november recordhoogten te hebben
bereikt, stond de index meer dan 8% hoger op basis van totaalrendement. De best presterende effecten van het jaar waren
echter de aandelen van opkomende markten, die op het moment van schrijven een stijging van ongeveer 26% hadden geboekt. Jammer dus, als u de sombere voorspellingen van analisten in een bepaalde krant had gevolgd die begin 2017 zeiden dat de MSCIindex voor opkomende markten het gevreesde “doodskruis”-patroon had gevormd, wat op een dalende trend duidde.5
Nu 2018 is begonnen, wees op je hoede voor een nieuwe ronde marktvooruitzichten. Er klinken nu al ernstige waarschuwende woorden over dreigende geopolitieke risico’s, over het vooruitzicht van een drastische daling van de grondstoffenprijzen, een snel stijgende (of dalende – aan u de keuze) rente en een ineenstorting van de wereldwijde kredietmarkten.
Bij het lezen van dergelijke artikelen loont het altijd om een aantal belangrijke punten in gedachten te houden. Een daarvan is dat al deze opvattingen en voorspellingen al zijn verwerkt in de prijzen. Deze prijzen vormen een afspiegeling van gezamenlijke verwachtingen van marktdeelnemers over de vooruitzichten voor afzonderlijke effecten en markten in het algemeen.
Een tweede punt om in gedachten te houden is dat geen enkele voorspelling, hoe goed beargumenteerd ook, ooit alle onverwachte gebeurtenissen in aanmerking kan nemen. We kunnen de onzekerheid nooit geheel wegnemen. Als belegger ontkomt u niet aan de afweging tussen risico en rendement.
Een derde aandachtspunt is dat marktprijzen veranderen op basis van nieuwe informatie. Maar prijzen worden vaak het sterkst beïnvloed door gebeurtenissen die de markt totaal niet verwacht. Dat is de reden waarom aandelenprijzen soms stijgen naar aanleiding van ogenschijnlijk slecht economisch nieuws. De nadruk ligt immers op het feit dat de cijfers niet zo slecht waren als oorspronkelijk ingeprijsd.
Een laatste punt om in gedachten te houden is dat het zinloos is om uw zorgvuldig opgebouwde portefeuille telkens te wijzigen op basis van de opvattingen van economen, strategen, journalisten en andere commentatoren. Soms zullen deze mensen gelijk hebben, maar meestal hebben ze het bij het verkeerde eind. En zelfs als ze een marktontwikkeling grotendeels juist inschatten, kunnen ze er nog steeds naast zitten wat timing betreft. Er vinden eenvoudigweg te veel ontwikkelingen plaats om dit als rendabele beleggingsstrategie te hanteren. Een betere aanpak is om een geschikte vermogensallocatie op te bouwen waar u achter staat.
Als u denkt dat u het risico niet aankunt, dan zijn er alternatieven, zoals uw rendementsverwachtingen temperen, langer doorwerken of minder uitgeven. De toekomst is onzeker. Daar kan niemand wat aan veranderen. Maar onthoud dat veel van de berichten en prognoses in de media over de gebeurtenissen in de afgelopen twee jaar – of het nu de Brexit was, de Amerikaanse presidentsverkiezingen of de ontwikkeling van de wereldeconomie – niet bleken te kloppen. Natuurlijk kunnen speculaties en commentaren in de media over wat er gaat gebeuren interessant zijn en tot denken aanzetten. Als wereldburger kunt u met recht geïnteresseerd zijn in deze zaken. Maar dat betekent niet automatisch dat u daar als belegger op moet reageren.
Uiteindelijk bent u gebaat bij een beleggingsportefeuille die is afgestemd op u en uw doelstellingen en waarvan u niet wakker hoeft te liggen. Zodra u dat heeft geregeld en accepteert dat het in deze wereld altijd koffiedik kijken is, hoeft u geen tijd te verspillen aan pogingen om de toekomst te voorspellen.
Bronnen
- “Wall Street’s 2017 Forecast is the Most Bearish Annual Outlook in 12 years”, CNBC, 3 januari 2017.
- “A Rising Market Now Confronts Heightened Risks”, NY Times, 13 januari 2017.
- “What Economists Predict for 2017”, Eureka Report, 21 december 2017.
- “FTSE 100 Hits Successive Record Highs, But Can It Last?”, The Telegraph, 6 januari 2017.
- “Key Indicators Suggest Emerging Markets are Heading Downwards”, The Economic Times, 16 januari 2017
Jan de Vries
Jan is founding partner van EBI Capital. Binnen EBI Capital is Jan verantwoordelijk voor de wetenschappelijk onderbouwde beleggingsfilosofie.
jan@ebicapital.nl
06 – 46 44 51 48
Heb je vragen of wil je reageren op dit artikel? Schroom niet om contact met ons op te nemen!