Een onbekend soort risico: het adviseursrisico
Beleggen op basis van de meest moderne wetenschappelijke inzichten. We noemen dit ‘evidenced-based’ beleggen en dit biedt onze cliënten de allerbeste beleggingservaring. We zien het als onze taak om relevante wetenschappelijke beleggingsinformatie te delen.
In dit artikel gaan we dieper in op wellicht wel het grootste risico dat een belegger loopt en dat is adviseursrisico.
Als we het over beleggen hebben, dan zijn er talloze soorten risico te benoemen. Sommige soorten risico’s, zoals bijvoorbeeld de ‘equity-premium’, de ‘value-premium’, de ‘small-cap-premium’, e.d., belonen beleggers door de tijd heen met rendement, andere soorten risico’s, zoals te weinig spreiding, fondsselectie, timing, e.d., moeten ten koste van alles worden vermeden.
Maar er is één soort risico dat nimmer wordt genoemd en dat is het adviseursrisico. Het is namelijk uiteindelijk de adviseur die, al dan niet via het beleggingsbeleid van de werkgever, de belegger maar al te vaak een destructief beleggersbeleid adviseert.
Bij beleggen draait alles om vertrouwen. Een belegger moet er op kunnen rekenen dat de adviseur een beleggingsfilosofie hanteert waarbij de kans wordt gemaximaliseerd dat de belegger zijn beleggingsdoelstellingen zal gaan realiseren. En wat gaat het hier vaak enorm mis! We zullen dit aan de hand van concrete voorbeelden uitleggen.
Beleggen met behulp van meerdere actief beheerde beleggingsfondsen
We zien het maar al te vaak. De beleggingsportefeuilles zijn ingericht met meerdere actief beheerde beleggingsfondsen. De meeste grootbanken en talloze andere beleggingsondernemingen hanteren deze methodiek. Maar al te vaak zijn dit beleggingsfondsen die recent meer dan uitstekend hebben gepresteerd. De belegger wordt vaak verteld dat hij de allerbeste beleggingsfondsen in bezit heeft. ‘Waarom is dit geen goede strategie?’
Dit kan eenvoudig worden verklaard. Het verwachte rendement van een actief beheerd beleggingsfonds is zonder rekening te houden met kosten exact gelijk aan het verwachte rendement van een indexfonds. Echter als we rekening houden met kosten (zowel de zichtbare- als de onzichtbare kosten), dan is het verwacht rendement van een actief beheerd beleggingsfonds lager dan een indexfonds. Dat wil niet zeggen dat een actief beheerd beleggingsfonds nimmer beter presteert dan een indexfonds. Door de spreiding in rendementen zal in een gegeven jaar 40% van alle actief beheerde beleggingsfondsen de markt weten te verslaan. Dit percentage wordt overigens steeds lager naarmate de tijd verstrijkt. Wat veel beleggers niet weten is dat het toevoegen van meer actief beheerde beleggingsfondsen in een beleggingsportefeuille de kans op outperformance drastisch verlaagd. Zo blijkt uit onderzoek dat bij een beleggingshorizon van tien jaar en tien verschillende actief beheerde beleggingsfondsen de kans op outperformance 10,1% bedraagt in vergelijking met een portefeuille die is ingericht met behulp van tien indexfondsen.
Dat betekent dat de belegger die een dergelijk advies krijgt een kans van 89,9% (!!) heeft dat zijn toekomstig rendement lager zal uitpakken dan nodig.
Timing en aandelenselectie
Hoe mooi zou het zijn als de adviseur in staat zou zijn om op tijd ‘uit’ en ‘in’ te stappen? Of dat een adviseur van te voren zou weten welk aandeel of welke beleggingscategorie sterk in waarde gaat stijgen of juist gaat dalen en vooraf op tijd weet uit te stappen. Menig belegger is op zoek naar houvast en heeft er vertrouwen in dat er partijen zouden bestaan die consequent de juiste beleggingsbeslissingen weet te nemen.
Helaas heeft de geschiedenis wel consequent aangetoond dat geen enkele adviseur hiertoe in staat is. Het grote probleem is dat op het moment dat het mis gaat de belegger wordt geconfronteerd met een rendement dat aanzienlijk slechter is dan het marktrendement. Wellicht het bekendste voorbeeld is Alex. De gerealiseerde rendementen liggen zo ver beneden het marktrendement dat talloze beleggers hun beleggingsdoelstellingen niet meer zullen gaan realiseren. ‘Beloofde Alex ook niet dat zij in staat zou zijn om ‘op tijd’ uit te stappen?’ Zo zijn er enorm veel partijen die beloften doen aan beleggers waarbij wij van mening zijn dat het adviseursrisico erg groot is.
We zullen u enkele willekeurige voorbeelden geven.
Rotatiebeleggen van Wijs & Van Oostveen
“Bij Rotatiebeleggen wordt telkens weer geroteerd naar de meest kansrijke beleggingscategorieën. Dat gebeurt op basis van heldere uitgangspunten: de belangrijkste fundamentele cijfers, zoals de werkgelegenheid, en koerspatronen. Deze gegevens bepalen welke categorieën het meest kansrijk zijn. De verdeling tussen de categorieën is afhankelijk van uw beleggingsprofiel”.
Bovenstaande staat te lezen op de site. Dat klinkt goed, nietwaar? Stel u nu eens voor dat Rotatiebeleggen in staat zou zijn om elk jaar de markt met 1,50% te verslaan te verslaan? Dat zou een ongelooflijk indrukwekkende prestatie zijn. De belegger betaald echter een hoge prijs voor dit succes. Wat dacht u van een jaarlijks adviestarief van 1,20% per jaar! Maar dat is nog niet alles. Daar komt ook nog een performance-fee overheen van 12% over de waardetoename. Stel dat deze adviseur in staat zou zijn om gemiddeld 5% vermogensgroei te realiseren. Dan wordt er nog eens gemiddeld 0,60% afgeroomd.
Oxby.nl
Het nieuwe vermogensbeheer. Zo noemt Oxby haar dienstverlening. Op de website staat het volgende te lezen:
Daarnaast houden de specialisten van OXBY het sentiment van de markt scherp in de gaten, dat valt onder de noemer ‘technische analyse’: het bestuderen van de koersbewegingen. OXBY bouwt het risico in uw portefeuille sterk voor u af wanneer grote dalingen worden verwacht. Deze aanpak beperkt uw verliezen en verbetert uw resultaat. Simpel en effectief.
Voor deze unieke dienstverlening vraagt Oxby 0,90% beheervergoeding en als uw vermogen in waarde is gestegen dan roomt Oxby nog eens 10% van uw rendement af.
Indexus
Bij ‘de specialisten in indexbeleggen’ wordt een zogenaamde core-satellite aanpak gebruikt. Zo schrijft Indexus op haar site het volgende:
De satellietbeleggingen daaromheen kunnen zorgen voor het extra rendement door het toepassen van actieve beleggingsstrategieën. Dit kunnen specifieke ETF’s, maar ook individuele beursgenoteerde aandelen, obligaties en andere afgeleide instrumenten zijn.
We hebben inzicht in enkele van hun beleggingsportefeuilles en nog zeer recent was Indexus van mening dat Imtech een belegger aan een hoger rendement zou helpen. Maar goed, laten we Indexus het voordeel van de twijfel gunnen en er vanuit gaan dat zij met deze aanpak in staat zouden zijn de markt te verslaan. Dan is de kans zeer groot dat de beheervergoeding van 1,40% (!!) bij een vermogen van € 100.000,- ervoor zorgt dat de belegger uiteindelijk toch slechter af is. Als de performance niet marktconform zou zijn, dan zou deze belegger zelfs aanzienlijk achterblijven bij de markt.
Conclusie
Wat deze voorbeelden gemeen hebben is dat er een belofte wordt gedaan dat er sprake zou zijn van een voorspellende methodiek. Een methodiek die in staat zou zijn om de winnende beleggingsfondsen vooraf te kunnen selecteren of de belofte tijdig uit te stappen.
Academisch onderzoek is het overigens erg eens over het bestaan van dergelijke methodieken. Het bestaat namelijk niet. Het is pure marketing, dat is alles. Wij zijn van mening dat beleggers die voor dergelijke oplossingen kiezen een enorm hoog adviseursrisico nemen.
Disclaimer
De teksten zijn de persoonlijke mening van Jan de Vries. Historische rendementen zijn geen prognose voor de toekomst. De teksten zijn niet bedoeld als beleggingsadvies om al dan niet gebruik te maken van de diensten van een grootbank en/of de genoemde beleggingsondernemingen.
Jan de Vries
Jan is founding partner van EBI Capital. Binnen EBI Capital is Jan verantwoordelijk voor de wetenschappelijk onderbouwde beleggingsfilosofie.
jan@ebicapital.nl
06 – 46 44 51 48
Heb je vragen of wil je reageren op dit artikel? Schroom niet om contact met ons op te nemen!