Een aantal banken (Silicon Valley Bank, Signature, Silvergate en Credit Suisse) zijn in grote problemen gekomen. De reden? Een bankrun of een aandeelhouder die aangeeft geen extra geld te willen storten. Dit resulteerde in een flinke daling van de aandelen van de genoemde banken maar ook van andere bankgerelateerde aandelen.
Deze blog is niet bedoeld om je de zoveelste gedetailleerde uitleg te geven over wat er nu exact gebeurd is.
In het kort: Wat is er aan de hand?
Bij SVB speelde een klassieke bankrun. Dat betekent dat in een korte periode klanten veel gelden opnemen. Dat blijkt uit dit document.
Het probleem is dat SVB de gelden heeft belegd in obligaties die ze gedwongen was te liquideren. Door de sterk gestegen rente waren de obligaties sterk in waarde gedaald met als gevolg een verlies van 1,8 miljard dollar op de verkoop van een deel van haar obligatieportefeuille. In een poging om haar kapitaal aan te vullen, probeerde de SVB vervolgens eigen vermogen aan te trekken, maar dat lukte niet. De volgende dag sloten de toezichthouders de bank nadat de opnames de beschikbare liquiditeit van de SVB overschreden. En in het weekend deden ze hetzelfde met Signature Bank.
Deze blog is bedoeld om inzicht te geven in ons eigen gedrag gedurende dergelijke tumultueuze marktgebeurtenissen.
Wat gebeurt er met ons in dergelijke stressvolle periodes en wat vertelt ons dat over hoe wij omgaan met beleggingsrisico’s?
Onze tijdshorizon krimpt
Beleggen doe je voor de lange termijn. Het grootste gevaar voor beleggers in perioden van marktstress is de inkrimping van onze tijdshorizon. Zelfs als we op de lange termijn gericht zijn, beginnen we ons snel zorgen te maken over de nabije toekomst. Al onze weloverwogen gedragsplannen kunnen in duigen vallen, omdat we proberen de angst die we nu voelen weg te nemen. De oorzaak van deze angst is de amygdala die opspeelt. De amygdala verwerkt binnenkomende zintuiglijke informatie en koppelt deze aan emoties. De emoties die je in bepaalde situaties ervaart, worden opgeslagen in het geheugen. Hierdoor zul je deze emoties opnieuw voelen bij een toekomstige vergelijkbare situatie. Uit onderzoek blijkt dat koersdalingen extra activiteit van de amygdala oplevert met als gevolg een angstgevoel.
We focussen ons op één ding
Niet alleen krimpt onze tijdshorizon, maar onze focus vernauwt zich. De aandacht van vrijwel alle beleggers richt zich nog op één onderwerp, meestal ten koste van zaken die veel belangrijker zijn voor de ontwikkeling van ons vermogen op de langere termijn. Door de toegenomen angst hebben veel beleggers de neiging om minder risico te gaan nemen en wellicht de beleggingsportefeuille te verkopen. Ook hier laat onderzoek zien dat dit maar al te vaak een zeer slecht idee is.
De media voedt het krimpen van onze focus. Beleggers die het financiële nieuws lezen, ontkomen er simpelweg niet aan. “Wat zou jij denken als je de volgende quotes leest?”
We hebben het gevoel dat we moeten handelen
Dit alles leidt tot één van de meest schadelijke beleggersgedragingen, namelijk de neiging om iets te moeten doen. ‘er gebeurt iets op de markten; we moeten iets aan onze portefeuille doen’. Het voelt alsof alles verandert, dus moeten onze beleggingen ook veranderen. Wij laten ons nooit weerhouden om te voorspellen wat er zojuist is gebeurd.
We zijn allemaal ‘achteraf’ deskundigen
Wanneer zich een belangrijke marktgebeurtenis voordoet die niemand heeft voorspeld, neemt de hindsight bias toe. Veel deskundigen hebben je nu overtuigend het risico van het SVB-model uitgelegd, maar niet veel mensen deden dat voordat het mislukte. Terwijl iedereen druk aan het discussiëren is over wat er is gebeurd, is het de moeite waard na te denken over waarom niemand het had verwacht.
De onzekerheid is niet toegenomen
Tijdens stressvolle periodes op de markten is het gebruikelijk om mensen te horen zeggen dat de markten nu “onzekerder” zijn geworden. Dit slaat nergens op. Markten zijn altijd onzeker. Als wij vóór het verrassende voorval met de SVB meer vertrouwen in de toekomst hadden, dan blijkt dat wij het mis hadden. We weten gewoon niet wat er morgen gaat gebeuren.
Voorspellingen doen is zinloos
Ik kan me niet herinneren dat ik veel marktvoorspellingen voor 2023 heb gelezen waarin het faillissement van een grote bank werd vermeld. Ook niet heb ik gelezen dat er enkele jaren geleden een wereldwijde pandemie zou uitbreken of dat Rusland Oekraïne zou gaan binnenvallen. De wereld is nu eenmaal een complex systeem. Het probleem met complexe, adaptieve systemen is dat dingen veranderen/gebeurtenissen plaatsvinden en dat verandert alles. Laten we stoppen met marktvoorspellingen op korte termijn.
Een voorbeeld van hoe zinloos het is om voorspellingen serieus te nemen is onderstaand overzicht. Dit laat de adviezen zien voor SVB, voor de bankrun plaatsvond. Voor alle duidelijk; de adviezen zijn afgegeven door hoog opgeleide professionals. De grafiek laat vervolgens zien wat er daadwerkelijk is gebeurd.
Nog belachelijker zijn de afwaarderingen achteraf die altijd lijken te gebeuren. Deze keer hebben drie analisten de rating van Silicon Valley Bank verlaagd op 10 maart, de dag dat de FDIC de bank sloot en de handel werd stilgelegd.
De grootste risico’s zijn de dingen die we niet zien aankomen
Zowel de manier waarop we over risico’s denken als de manier waarop we ze modelleren, wordt bepaald door wat we gezien en ervaren hebben. De meest ingrijpende en materiële risico’s zijn de risico’s die we niet voorzien. Risico’s worden ofwel onderschat ofwel overschat – Wij zijn geneigd risico’s op een binaire manier te behandelen. We negeren ze volledig of overschatten ze enorm. We kopen pas een verzekering tegen overstromingsrisico’s als ons huis onder water staat.
Wij richten ons dus op risico’s die recent zijn opgetreden en opvallend zijn – De risico’s waarop wij ons richten zijn die welke beschikbaar zijn (in het recente geheugen) en opvallend (die emoties oproepen). Daarom is een stijging van de rente na een zeer lange periode van daling zo problematisch (zie de SVB, of LDI in het VK).
Als we een bepaalde gebeurtenis zelf niet hebben meegemaakt, hebben we de neiging het risico ervan te onderschatten. Neem nu bijvoorbeeld de inflatie. De meeste van ons hebben een hoge inflatie nimmer meegemaakt. Dit in tegenstelling tot de ouderen onder ons. De laatste groep weet uit ervaring hoe groot de impact van een hoge inflatie is en gaat daarom veel anders om met dit risico.
Dit risico is nu beschikbaar en bekend
Nu het soort risico waarmee de SVB werd geconfronteerd beschikbaar en bekend voor beleggers is geworden, zal het vooraan staan in ons denken en beslissen – we zullen het overal zien. Helaas zal het volgende grote risico dat zich in de toekomst zal gaan openbaren waarschijnlijk iets zijn dat dat hier niets mee te maken heeft.
Zo las ik laatst een artikel over wat de ‘zwarte’ zwanen van dit jaar zouden kunnen zijn. Los van het feit dat je een zwarte zwaan per definitie niet kunt voorspellen vind ik het opvallend dat hier een bankrun niet werd vermeldt. Klik maar eens op de volgende link:
Tien zwarte zwanen voor 2023
Wat moet een verstandige belegger nu doen?
Het eenvoudige antwoord is ‘helemaal niets’. Zolan er niets is gewijzigd in je persoonlijke situatie en je beleggingsdoelstellingen hoeft er niets aangepast te worden. EBI’s portefeuilles zijn gebaseerd op het hanteren van een langetermijnperspectief, systematische herbalancering en de juiste spreiding. Ze zijn ontworpen om met dergelijke situaties om te gaan en te doorstaan.
Bronnen:
https://fd.nl/financiele-markten/1470654/het-financiele-systeem-kraakt-waarschuwt-blackrock-ceo-larry-fink-lpc3cab7riPw
https://fd.nl/financiele-markten/1470695/gevolgen-val-svb-dreunen-na-op-amerikaanse-beurzen-lpc3cab7riPw
Jan de Vries
Jan is founding partner van EBI Capital. Binnen EBI Capital is Jan verantwoordelijk voor de wetenschappelijk onderbouwde beleggingsfilosofie.
jan@ebicapital.nl
06 – 46 44 51 48
Heb je vragen of wil je reageren op dit artikel? Schroom niet om contact met ons op te nemen!